De zorg voor duurzaam toerisme is een constante voor de Canarische Eilanden, en La Gomera, met iets meer dan 21.000 inwoners en een waardevol natuurlijk erfgoed, vormt hierop geen uitzondering. We analyseren het model voor duurzame landbouw en veeteelt op het eiland.
La Gomera, door de UNESCO uitgeroepen tot biosfeerreservaat, maakt deel uit van het Europees Handvest voor Duurzaam Toerisme in Beschermde Natuurgebieden (CETS), een initiatief van de EUROPARC-federatie met als doel de ontwikkeling van duurzaam toerisme in de beschermde natuurgebieden van Europa te bevorderen.
Een verbintenis tussen iedereen
Deze vrijwillige verbintenis, die ook wel ‘CETS op La Gomera’ wordt genoemd en die op een participatieve manier tussen alle betrokken partijen is uitgewerkt, heeft betrekking op uiteenlopende sectoren van transport tot hernieuwbare energie, afvalbeheer, bescherming van de biodiversiteit en natuurlijk de landbouw. De bedrijven die bij de CETS van La Gomera aangesloten zijn, werken onder andere actief samen met het Nationaal Park Garajonay en verplichten zich ertoe zich in te zetten voor de bevordering van duurzaam toerisme op het eiland.
Op dit moment werken meer dan 40 bedrijven samen met het Nationaal Park Garajonay om de milieuprestaties, het aanbod en de verbindingen te verbeteren en tevens acties uit te voeren ter ondersteuning van de lokale ontwikkeling en het behoud van het erfgoed.
Permacultuur als horizon
Een van de manieren om dit doel te bereiken is ook te vinden in de permacultuur, een systeem van agrarisch, sociaal, politiek en economisch ontwerp gebaseerd op de patronen en kenmerken van het natuurlijke ecosysteem.
“Permacultuur is een horizon die we willen bereiken, en een techniek, een manier om naar het leven te kijken, omgaan met de omgeving en wat je omringt op een duurzame wijze zonder schadelijke effecten, met respect voor alles wat met ons samenleeft” zoals de landschapsarchitect uit La Gomera Jose Manuel Plaza het verwoordt en hij voegt hieraan toe dat ”hoe biodiverser het ecosysteem is, hoe meer onderlinge relaties er kunnen ontstaan. Verschillen in de capillaire werking bij de ontwikkeling van planten betekent dat ze niet altijd dezelfde bodemlaag uitputten. Je creëert microklimaten waardoor de toevoer van water niet zo noodzakelijk is, maar wel duurzamer”.
Een respectvolle landbouw
Volgens Plaza betekent permacultuur in de landbouw “voedsel produceren op een zo respectvol mogelijke manier, proberen technieken te gebruiken die milieuvriendelijk zijn en niet vervuilen. Naast elkaar leven, biodiversiteit bevorderen en vooral deze duurzaam maken op de lange termijn”. Om dit te bereiken is het belangrijk “de omvang van het teeltgebied zeer goed vast te leggen met soorten die naast elkaar kunnen leven, die onderling een allelopathie hebben die compatibel en tegelijkertijd ondersteunend is bij plagen of ongunstige omstandigheden, en die gemaakt zijn in de omgeving door een variëteitenselectie van soorten of zaden. Zoals voorheen ook al gebeurde”.
Een nieuwe vorm van toerisme
Maar permacultuur is ook een manier om het leven te begrijpen en te leiden, en is extrapoleerbaar naar andere sectoren. Daarom vinden we op La Gomera ook een groot aantal duurzame accommodaties, waarvan sommige dagelijks werken om de zelfvoorziening te bevorderen, veelal door middel van hun eigen moestuinen en vee, en door het gebruik van hernieuwbare energieën.
Een andere pijler van het ecologische model dat op La Gomera prevaleert, is de ecologische bijenteelt, een sector waarin het eiland een referentiepunt is. De veeteelt op La Gomera kenmerkt zich met name door geiten en schapen, die voornamelijk worden gehouden voor de productie van de populaire kaas van La Gomera, en rundvee op stal, waarvan het aantal onvoldoende is om de lokale bevolking te voorzien.
De expert benadrukt de transversale inzet van zowel de publieke als private sector op La Gomera om een duurzaam landbouw- en veeteeltmodel met respect voor het natuurlijke erfgoed van het eiland met zijn prachtige landschappen en uitstekende klimaat het hele jaar door in stand te houden.
