Het Gomeraans gefluit is een taal met duizenden jaren geschiedenis. De enige nog levende fluittaal ter wereld heeft kunnen overleven door zich aan de nieuwe tijden aan te passen, hoewel haar belangrijkste functie, het verzenden en ontvangen van berichten over afstanden van enkele kilometers, waarbij hindernissen zoals de bergen en ravijnen van La Gomera moeten worden overwonnen, in al die jaren niet is veranderd.
Eeuwenlang werd de Gomeraanse fluittaal van generatie op generatie doorgegeven als hulpmiddel bij het werk op het land. Gelukkig wordt het op de scholen van La Gomera sinds 1999 als verplicht vak onderwezen en op de rest van de eilanden van de archipel als keuzevak, wat ertoe heeft bijgedragen dat het nu door ongeveer 22.000 mensen correct wordt gefloten.
De duizenden jaren oude oorsprong van de fluittaal
Ontstaan bij de eerste kolonisten van de Canarische Eilanden, de Guanches, werd het ook op andere eilanden van de archipel zoals El Hierro, Tenerife en Gran Canaria gebruikt, hoewel La Gomera het enige eiland is dat het nog in stand houdt en er een groot aantal fluiters aan heeft toegevoegd.
De "Gomeraanse fluittaal" is een taal die is bedacht om grote afstanden te overbruggen. In feite reikt een fluitsignaal veel verder dan een schreeuw. Niet tevergeefs, zij zijn de meest intense geluiden die het menselijk lichaam kan voortbrengen.
Fluiten is eerder een openbare dan een privé taal, aangezien fluiten van mijlenver kan worden gehoord en men niet slechts aan één persoon een boodschap kan overbrengen. Zo kan iedereen die de taal kent, de betekenis van onze boodschap begrijpen, ook al is hij niet de ontvanger.
Ontwikkeling van de Gomeraanse fluittaal
Deze taal heeft duizenden jaren overleefd, sinds de tijd van de eerste kolonisten. De sleutel tot haar voortbestaan is de evolutie geweest. Oorspronkelijk reproduceerde het de taal van de Guanches, de Canarische Berbers, tegenwoordig reproduceert het het Spaans dat op de Canarische Eilanden wordt gesproken en naar verluidt zou het elke andere taal ter wereld kunnen reproduceren.
Werelderfgoed
Als enige fluittaal ter wereld, volledig ontwikkeld en beoefend door een grote gemeenschap, werd de Gomeraanse fluittaal in 2009 door de Unesco uitgeroepen tot immaterieel cultureel werelderfgoed van de mensheid. De kandidatuur werd onder meer gesteund vanwege de culturele waarde, de inspanningen van de eilandbewoners om het in leven te houden en het grote nut ervan als communicatiesysteem.
Hoe werkt het?
Fluiten is een gearticuleerde taal waarbij gebruik wordt gemaakt van zes klanken - twee voor klinkers en vier voor medeklinkers - waarmee meer dan 4.000 woorden kunnen worden uitgedrukt en een onbeperkt aantal berichten kan worden gecreëerd. De communicatie verloopt meestal in korte zinnen en er worden zoveel vragen en antwoorden uitgewisseld als nodig is om de berichten goed te begrijpen.
Gomeraanse identiteit
De "Gomeraanse fluittaal" is één van de belangrijkste kenmerken van de Canarische cultuur en van de cultuur van La Gomera, waar het normaal is om tijdens traditionele volksfeesten of religieuze feesten gebruik te maken van de "fluittaal".